Bütçe, belirli bir dönem için tahmin edilen gelir ve giderlerin planlanması, yönetimi ve kontrolüne ilişkin bir finansal planlama aracıdır. Bireysel, işletme, hükümet veya herhangi bir organizasyon için uygulanabilir.
Bütçeler, gelecekteki faaliyetlerin planlanmasına ve kaynakların daha iyi yönetilmesine yardımcı olur. Bütçe hazırlama süreci, belirli bir dönemde beklenen gelirlerin ve giderlerin öngörülmesi, önceliklerin belirlenmesi, kaynakların tahsis edilmesi, hedeflerin belirlenmesi ve bütçenin onaylanması ile sonuçlanır.
Bütçeler, finansal kaynakların doğru bir şekilde kullanılmasını sağlayarak, gelirlerin giderlerden fazla olduğu durumlarda birikim sağlamayı ve gelirlerin giderlerden az olduğu durumlarda maliyetleri azaltmayı mümkün kılar. Bütçeler, gelecekteki mali durumun tahmin edilmesine yardımcı olur ve gerektiği gibi ayarlama yapma imkanı verir.
Bütçeler, ayrıca bir organizasyonun mali durumunun kontrol edilmesine ve gerektiği şekilde düzenlenmesine yardımcı olur. Bütçe, harcamaların doğru bir şekilde planlanmasına ve gelirlerin giderlerle uyumlu hale getirilmesine yardımcı olur. Bütçe, ayrıca, mali kaynakların kontrol altında tutulmasını ve gelecekteki finansal hedeflerin belirlenmesini mümkün kılar.
Birçok organizasyon, bütçelerini farklı kategorilere ayırarak hazırlar. Bu kategoriler, belirli bir dönemde beklenen gelirlerin ve giderlerin farklı alanlarına göre ayrılır. Örneğin, bir işletme, personel giderleri, ofis kirası, fatura ödemeleri ve pazarlama giderleri gibi farklı gider kategorilerine ayrılmış bir bütçe hazırlayabilir.
Bütçeler, bireysel, işletme ve hükümet gibi farklı organizasyonlar için geçerlidir. Özellikle hükümetler için, bütçeler, vergilerin toplanması, kamu harcamalarının yapılması, yatırımların yapılması, borçların ödenmesi ve mali kaynakların doğru bir şekilde yönetilmesine ilişkin stratejileri içerir.