BÖLÜM 2-NAKDİ TEŞVİKLER
İklim değişikliği ve çevresel sürdürülebilirlik, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de şirketlerin gündeminde önemli bir yer tutmaktadır. Avrupa Yeşil Mutabakatı (Green Deal) gibi uluslararası girişimler ve Paris İklim Anlaşması doğrultusunda Türkiye’nin 2053 yılına kadar net sıfır karbon hedefi bulunmaktadır. Bu hedeflere ulaşmak için şirketlerin yeşil dönüşüm süreçlerine hız kazandırmaları gerekmektedir.
Peki, Türkiye’de şirketler bu süreçte hangi teşviklerden yararlanabilir? Teşvikler, vergisel indirimler ve nakdi teşvikler olarak iki şekilde uygulanmaktadır. Nakdi teşvikler;
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı:
- Atıksu Arıtma Tesisi Enerji Teşviki: Atık su arıtma tesisinde kullanılan elektrik enerjisi tutarının vergiler ve kesintiler hariç %50’sine kadar geri ödeme yapılmaktadır. Ayrıca, ileri arıtma teknikleri ile arıtmış oldukları atık suyunu yeniden kullanan tesisler, yeniden kullanım oranlarına göre %100’e kadar enerji teşvikinden faydalanabilecektir.
- Sanayide Yeşil Dönüşüm: Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi düzenlenecek olup, kredi teşviki yapılacaktır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı:
- Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı: Bu program kapsamında, teknolojik gelişmeleri destekleyen çeşitli teşvikler sunulmaktadır.
- Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezleri: Model Fabrika Desteği ve Yalın Dönüşüm Desteği gibi destekler verilmektedir.
TÜBİTAK’ın birçok programında, proje başvurularında Yeşil Mutabakat ile ilişkili projelere ek puan imkanı tanınmakta ve öncelik verilmektedir. Akıllı Üretim Sistemleri, Akıllı Tarım, Gıda ve Hayvancılık, Finans Teknolojileri ve İklim Değişikliğinin Etkileri konulu projeler öncelikli olarak desteklenmektedir.
KOSGEB tarafından:
- KOBİ Enerji Verimliliği Destek Programı: KOBİ’lerin enerji verimliliği konusundaki mevcut durumlarının tespit edilmesi ve bu doğrultuda gerekli stratejilerin oluşturulması hedeflenmektedir. Program kapsamında elektrik motorları etüt hizmeti için 10.000 TL’ye kadar %100 destek, elektrik motorları değişim giderleri için 400.000 TL’ye kadar %75 destek, enerji etüt hizmeti için 30.000 TL’ye kadar %75 destek ve verimlilik artırıcı giderler için 900.000 TL’ye kadar %50 destek sağlanmaktadır.
- Türkiye Yeşil Sanayi Projesi (2023-2029): KOSGEB Yeşil Sanayi Destek Programı yayınlanmıştır.
Ticaret Bakanlığı:
- Pazara Giriş Belgesi Desteği: Şirketlerin pazar giriş belgeleri ile ruhsatlandırma ve kayıt işlemlerine ilişkin giderleri %50 oranında desteklenmekte olup, 2024 yılı itibarıyla şirket başına yıllık 11.183.893 TL’ye kadar destek sağlanacaktır.
- Marka TURQUALITY Destek Programı: Kurumsal altyapıyı geliştirmeye yönelik destekler sunulmaktadır. Sürdürülebilirlik danışmanlığı da bu destekler arasında yer almaktadır.
- Yeşil Mutabakata Uyum Projesi: İhracatçı firmaların Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamındaki kurumsal sürdürülebilirlik odaklı dönüşümleri için danışmanlık hizmetleri giderleri, 5 yıl süresince %50 oranında ve toplamda 10 milyon liraya kadar Ticaret Bakanlığı tarafından desteklenecektir.
Türkiye’de yeşil dönüşüm sürecine katkı sağlamak isteyen şirketler için devlet, Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlar tarafından sağlanan teşvik ve destekler büyük fırsatlar sunmaktadır. Hem maliyet avantajı elde etmek hem de çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak isteyen şirketler, bu teşviklerden yararlanarak önemli bir adım atabilirler.
Yeşil dönüşüm, çevreyi korumanın yanı sıra şirketlerin rekabet gücünü artıran ve uzun vadeli sürdürülebilir büyüme sağlamalarına yardımcı olan stratejik bir fırsattır. Şirketlerin bu fırsatları değerlendirerek yeşil ekonomiye geçiş süreçlerini hızlandırmaları büyük önem taşımaktadır.
Gül TALİ GEDELİ.
TÜRKİYE’DE ŞİRKETLERİN YEŞİL DÖNÜŞÜM HEDEFLERİNE ULAŞABİLMESİ İÇİN TEŞVİK İMKÂNLARI – BÖLÜM 1
