Frascati Kılavuzu’na göre Ar-Ge; insan, kültür ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bu dağarcığın yeni uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalardır. Bu tanım doğrultusunda Ar-Ge faaliyetleri temelde üç ana başlıkta ele alınmaktadır.
- Temel Araştırma: Görünürde herhangi bir özel uygulaması ya da kullanımı bulunmayan, öncelikli olgu ve gözlemlenebilir gerçeklerin temellerine ait yeni bilgiler edinmek için yürütülen deneysel ve teorik çalışmadır.
- Uygulamalı Araştırma: Yeni bilgi edinme amacıyla yürütülen özgün çalışmadır. Belirli bir pratik amaca veya hedefe yöneliktir.
- Deneysel Geliştirme: Araştırma ve/veya pratik deneyimden elde edilen mevcut bilgiden yararlanarak yeni malzemeler, yeni ürünler ya da cihazlar üretmeye; yeni süreçler, sistemler ve hizmetler tesis etmeye; hali hazırda üretilmiş veya kurulmuş olanları önemli ölçüde geliştirmeye yönelmiş sistemli çalışmadır.
Temel Araştırma ve Uygulamalı Araştırma faaliyetleri daha çok akademik düzeyde geliştirilirken Deneysel Geliştirme faaliyetleri sanayide özellikle yeni ürün, süreç ve sistem geliştirmelerini kapsamaktadır.
Yeni bir ürün geliştirirken Ar-Ge çalışmalarının projelendirilerek planlı yürütülmesi, sürecin aksamadan tamamlanması ve hedeflenen değerlerin başta belirlendiği gibi gerçekleşmesini sağlayan en önemli etkendir. Yeni bir Ar-Ge projesi geliştirme ilk fikrin üretiminden ürünü pazara sunma yolundaki tüm basamakları içerir. Sanayiye yönelik bir Ar-Ge projesi oluştururken temelde takip edilecek belirli adımlar bulunmaktadır. Bunlar;
Fikir Üretimi: Projenin gelişimi konsept bir fikirle başlar. Ar-Ge çalışmasına dahil olacak fikirler SWOT analizi ile süzülür ve böylece kapsamlı analiz yaparak güncel piyasa eğilimi incelenir. İş ve büyüme stratejilerine uygun olacak şekilde hedef kitle ihtiyaçlarına ve isteklerine yönelik çözümler üretmek adına piyasa araştırması yaparak, mevcut kitleden geri bildirimler alarak, hedef kitle önerilerini dinleyerek, çalışanlardan öneri alarak ya da başarılı veya başarısız rakip proje ve ürünler incelenerek fikirler üretilebilir.
Fikir Tarama: Üretilen tüm fikirler stratejilerinize, mevcut altyapılarınıza ya da mevcut teknolojik gelişime uygun olmayabilir. Böyle bir durumda mümkün olan en kısa zamanda iyi fikirlerin uygun olmayan fikirlerden ayrıştırılması gerekir. Bu aşamada üretilen tüm fikirler muhakkak tarafsız bir göz ya da ekip tarafından yatırım geri dönüşü, karşılanabilirlik ve pazar potansiyeli açısından incelenmelidir.
Konsept Geliştirme: Fikir taramasından başarıyla geçen projeler için, Ar-Ge çalışması sonucu elde edeceğiniz ürün ya da sürecin hedef kitle tarafından nasıl karşılanacağının belirlenmesi amacıyla konsept geliştirilmesi gerekmektedir. Hedef kitleniz aracılığıyla alınacak geri bildirimler sonucu belirlenecek kurgu konsept geliştirilir.
İş Analizi: Konsepti onaylanan Ar-Ge projelerinin geliştirme aşamasına geçmeden önce ürün taleplerini, proje sonuç maliyetlerini ve rakiplere göre eksik noktaların belirlenmesi adına detaylı vaka analizleri yapılmalıdır.
Ürün Geliştirme: Tüm idari süreçler tamamlandıktan sonra, prototip ya da sınırlı bir üretim modelinin oluşturulacağı aşamadır. Bu aşamada, kesin tasarım basamaklarını, ürün spesifikasyonlarını, üretim yöntemini veya teknik isterleri araştırabilirsiniz. Birincil araştırmalardan prototip üretimine kadar devam eden bu aşama teknik adımları içerir. Ürün geliştirme faaliyetlerinin aksamaması adına tüm teknik basamaklar detaylı belgelenmeli ve teknik ekip iş birliği sağlanmalıdır.
Tüm geliştirme basamakları tamamlandıktan ve prototip üretim bittikten sonra, ticarileşme için gerekli piyasa testi ve tasarım / marka tescili gibi faaliyetler gerçekleştirilerek proje kapatılır. Prototip sonrasında ürün üzerinde geliştirme faaliyetleri devam edebilir, yeni versiyonlar ortaya çıkabilir.
Bu adımların yanı sıra bir Ar-Ge projesinin üretilme ve yürütüm aşamalarında aşağıdaki faaliyetlerden kaçınılmalıdır.
- Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramaları, pazar araştırması ya da satış promosyonu
- Kalite kontrol faaliyetleri
- Sosyal bilimlerde kapsamında sayılabilecek araştırmalar
- Hali hazırda geliştirilmiş süreçlerin kullanımı ve entegrasyonu
- Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon ve benzeri estetik ve görsel değişiklikleri içeren biçimsel değişiklikler
- Bilimsel veya teknolojik ilerlemeler veya teknolojik belirsizliklerin çözülmesini içermeyen olağan ve tekrarlanan faaliyetler,
- Kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri,
- Üretim ve üretim altyapısına yönelik yapılan yatırım faaliyetleri, ticari üretimin planlanması ve seri üretim sürecine ilişkin harcamalar,
- Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri,
- Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın yeni süreç, sistem veya ürün ortaya konulmasına hizmet etmeyen doğrudan veya gömülü teknoloji transferi,
- Ar-Ge ve yenilik faaliyetleriyle geliştirilen ürüne veya sürece ilişkin fikrî mülkiyet haklarının edinimi dışında bu hakların korunmasına yönelik faaliyetler.
Ar-Ge çalışmalarınızı gerçekleştirirken bu temel adımlar üzerinden ilerleyerek daha yüksek bir ticari başarıya sahip olabilir ve projelerinizi daha verimli bir şekilde uygulayabilirsiniz.
